Verslag: Ronde Tafel Conferentie - 29 mei 2008

Met dank aan de ondersteuning van Stichting Kerk en Wereld, de gemeente Amsterdam, het stadsdeel Slotervaart en het Apostolisch Genootschap Slotervaart heeft op 29 mei 2008 een rondetafelconferentie plaatsgevonden over interreligieuze samenwerking in Amsterdam.

Opkomst: 60 representanten van levensbeschouwelijke en maatschappelijke organisaties.
Locatie: Apostolisch Genootschap Amsterdam-Slotervaart.

Na een gezamenlijke buffetmaaltijd werd het programma gestart met een korte beeldimpressie van de activiteiten van de Raad voor Levensbeschouwingen en Religies te Amsterdam (verder: RLRA of de Raad). Hierna volgden twee inleidingen, resp. van dr. M. Davelaar van het Verwey-Jonker-instituut over internationaal vergelijkend onderzoek naar locale vormen van interreligieuze samenwerking, en drs. R. van Dijck over overeenkomsten tussen de vijf grote wereldreligies (jodendom, christendom, islam, boeddhisme en hindoeïsme) en het humanisme m.b.t. het invulling geven aan het concept van naastenliefde.

Hierna werden de resultaten gepresenteerd van de consultatieronde die de RLRA in 2006 en 2007 heeft gehouden onder religieuze en levensbeschouwelijke organisaties. Centraal hierin stonden de verwachtingen en ideeën op het gebied van interreligieuze samenwerking in Amsterdam en het geconstateerde en beoogde opereren van de Raad (presentatie bijgevoegd). Algemeen beeld was dat in het huidige maatschappelijke klimaat de boodschap van de RLRA zichtbaarder moet worden uitgedragen. Daarbij wordt van de Raad een actieve opstelling en een coördinerende rol m.b.t. inter-levensbeschouwelijke activiteiten verwacht.

Vervolgens zijn de deelnemers uiteen gegaan om in subgroepen met een duidelijk thema van gedachten te wisselen over de verwachtingen m.b.t. interreligieuze samenwerking en de mogelijke concrete invulling van deze verwachtingen. De thema’s waren respectievelijk: Crisisbeheersing, Jongerenbeleid, Onderwijs, Armoede/Welzijn.

Crisisbeheersing
Voor crisissen op het gebied van religie & geweld (Van Gogh, verwachtingen lancering Fitna) wordt van de RLRA gevraagd een structureel contact tussen beoogd crisimanagers/woordvoerders van de achterbannen te beleggen. Deze crisismanagers zouden een permanente denktank moeten vormen, waarvan de leden op het gebied van crisisbeheersing en woordvoering worden geschoold. De Raad moet deze trainingen organiseren. Op deze wijze kan een relativerende en beheersende rol worden gespeeld op het terrein van openbare orde, in opzet vergelijkbaar met een soort ‘vrijwillige brandweer’. De Raad zou ook met de crisismanagers draaiboeken moeten ontwikkelen en paraat houden.
Het principe van scheiding van kerk en staat mag niet belemmeren dat subsidiëring wordt verleend voor dergelijke activiteiten die de maatschappelijke rust moeten bewaren.

Jongeren
Algemene beeld: gezien de veranderende rol van ouders die veelal gezamenlijk kostwinner zijn en in veel voorkomende situaties minder toekomen aan opvoedende taken, is meer opvoedbegeleiding nodig. Daarbij wordt gedacht aan allerlei concrete activiteiten waarin niet alleen invulling wordt gegeven aan opvoedkundige begeleiding, maar ook aan voorlichting op het gebied van de achtergronden, doelen en maatschappelijke activiteiten die vanuit levensbeschouwelijk perspectief worden ondernomen. De Raad zou op dit punt met name interreligieuze activiteiten moeten stimuleren.

Onderwijs
Er is een gebrek aan kennis over religies en levensbeschouwingen waaruit angsten en spanningen kunnen ontstaan. Om kwalitatief onderwijs op het gebied van levensbeschouwingen en samenleving te bevorderen is een makelaar in kennis nodig. Docenten en onderwijzers moeten kunnen terugvallen op een kenniscentrum waarin beschikbare kennis over de verschillende levensovertuigingen en hun maatschappelijke impact wordt ontsloten. Hierover is voorlichting nodig en een pool van trainers voor het onderwijs is voorgesteld.

Armoede/Welzijn
Er zijn vanuit diakonieën en andere levensbeschouwelijke organisaties vele activiteiten op het gebied van armoedebestrijding en welzijnswerk, op stedelijk niveau en op stadsdeelniveau. Allereerst is inventarisatie van initiatieven wenselijk, zodat overlap kan worden voorkomen en verschillende initiatieven effectiever op elkaar kunnen worden aangesloten.
De Raad wordt gevraagd deze inventarisatie op te pakken en bijeenkomsten te organiseren om tot afstemming te komen en stedelijke initiatieven te coördineren.


Conclusie
De onderstreepte voorgestelde activiteiten bieden een heel concreet richtsnoer voor de RLRA om haar Plan van Aanpak Interreligieuze Samenwerking Amsterdam te vernieuwen en projecten te starten. Voor deze activiteiten bestaat dankzij de consultatie en de rondetafelconferentie maatschappelijk draagvlak.

De Raad is geadviseerd zichtbaar te opereren in het maatschappelijk netwerk, zodat projecten gezamenlijk met de achterbannen en relevante partners kunnen worden opgestart en gestimuleerd.